Pavel Filatyev (34) is zijn vaderland ontvlucht na het publiceren van een 141 pagina’s tellend document waarin hij zijn ervaringen aan de frontlinie beschrijft. De Russische soldaat doorbreekt hiermee het stilzwijgen: ,,Wij, Russen, hebben niet het gevoel dat het goed is wat we doen. Waar hebben wij deze oorlog in godsnaam voor nodig?”
De deelnemers aan het topoverleg in de Oekraïense stad Lviv vrezen voor de veiligheid van de kerncentrale van Zaporizja. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan en VN-chef António Guterres spraken hun zorgen uit in gesprek met de Oekraïense president Volodimir Zelenski.
Rusland en Oekraïne geven elkaar de schuld van aanvallen en het plannen van provocerende acties. ,,We willen niet nog een Tsjernobyl meemaken", zei Erdogan na afloop tijdens een gezamenlijke persconferentie, verwijzend naar de kernramp die in 1986 plaatsvond in Oekraïne.
Guterres herhaalde zijn oproep om het gebied rondom de bezette centrale te demilitariseren, waar Rusland op tegen is. De secretaris-generaal vindt dat het complex niet mag worden gebruikt als 'onderdeel van een militaire operatie'. De kerncentrale, de grootste van Europa, is aan het begin van de oorlog veroverd door Russische troepen.
Zelenski heeft de VN opgeroepen te zorgen voor veiligheid rond de centrale, iets waar volgens Guterres een akkoord over moet worden gesloten. Hij zei in Lviv ook dat er met Guterres overeenstemming is bereikt over een mogelijke missie van de VN-atoomwaakhond IAEA naar de kerncentrale.
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de Russische legerleiding de Oekraïense stad Cherson is ontvlucht en de manschappen heeft achtergelaten. De Britse nieuwszender Sky News spreekt over zo’n 20.000 achtergelaten soldaten. Die komen mogelijk vast te zitten nu alle belangrijke bruggen over de Dnjepr door Oekraïne zijn vernield.
De legerleiding zou zich teruggetrokken hebben op de oostelijke oever van de Dnjepr. Diverse bronnen in het Oekraïense leger zouden de terugtrekking van de legerleiding intussen hebben bevestigd, meldt Sky News. De Russische troepen in Cherson zijn voor de bevoorrading afhankelijk van twee oversteekpunten.
De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War denkt dat de legerleiding bang is om vast te komen te zitten aan de 'verkeerde kant' van de rivier. volgens het ISW is het 'praktisch onmogelijk' om via veerboten voldoende zwaar materieel, munitie en brandstof ter plaatse te krijgen voor een aanval of een grote defensieve operatie.
Het aantal plunderingen door Russische troepen kan toenemen. Volgens ooggetuigen zouden de achtergelaten soldaten zich zonder enige discipline gedragen. Ik heb een beetje medelijden - maar niet veel - met de domme orks die achtergelaten zijn op de rechteroever van de Dnjepr'', aldus de gouverneur van Mykolajiv, Vitaliy Kim.
Navo-baas Jens Stoltenberg zegt dat het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) 'dringend een inspectie' moet uitvoeren in de kerncentrale van Zaporizja. De centrale in het zuidoosten van Oekraïne staat onder controle van de Russen en in het gebied er rondom komt het steeds vaker tot aanvallen en gevechten.
,,Dat vormt een ernstige bedreiging voor de veiligheid en verhoogt de risico’s op een ongeval of nucleair incident”, zei Stoltenberg op een persconferentie in Brussel. ,,De toelating van een inspectie van het IAEA en de terugtrekking van alle Russische troepen van het terrein zijn dringend noodzakelijk'', klonk het.
De Europese gasprijzen zijn vandaag naar het hoogste niveau in zes maanden gestegen, waarmee de vrees voor een recessie verder toenam. Europa wordt geconfronteerd met het vooruitzicht van rantsoenering nu de levering van gas door Rusland onder druk staat als gevolg van de oorlog in Oekraïne.
De gasprijs op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs steeg dinsdag op een bepaald moment met meer dan 10 procent tot 250 euro per megawattuur. Dat is het hoogste niveau sinds begin maart, kort na de Russische invasie in Oekraïne.
De gastransporten tussen Duitsland en Rusland via de gaspijpleiding Nord Stream 1 liggen momenteel op 20 procent van de capaciteit. Door de mindere toevoer van gas is de kans groter geworden dat er straks een rantsoeneringsregeling komt. Sterk stijgende gasprijzen kunnen Europese landen in een recessie duwen. Daardoor kan ook de vraag naar andere grondstoffen zoals olie worden geraakt.
VN-baas Antonio Guterres bezoekt donderdag Lviv in het westen van Oekraïne, dat meldt een woordvoerder van de Verenigde Naties volgens persbureau Reuters. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties zal er een bijeenkomst hebben met de Oekraïense president Volodimir Zelenski en de Turkse president Tayyip Erdogan. De ontmoeting vloeit voort uit de vooralsnog geslaagde pogingen van Turkije en de VN om de voedselexport van Oekraïne door te laten gaan ondanks de oorlog. Guterres bezoekt vrijdag de havenstad Odessa.
Sinds Oekraïne, Rusland, Turkije en de VN een 'graandeal' sloten over de export van Oekraïense landbouwproducten is volgens de VN 560.000 ton graan uitgevoerd uit door de Oekraïense regering gecontroleerde havens. De oorlog tussen de twee kolossale exporteurs van onder meer graanproducten en kunstmest, Rusland en Oekraïne, heeft de wereldmarkt beroofd van een belangrijk deel van het aanbod van die producten. Dat leidt tot prijsstijgingen en in arme landen afhankelijk van de import, meteen tot levensbedreigende voedseltekorten.
Turkije heeft eerder het initiatief genomen om een regeling te treffen, waarbij Oekraïne voedselproducten onder internationaal toezicht kan exporteren vanuit Oekraïense havens die door de strijd geblokkeerd zijn. De vier partijen hebben hier eind juli een akkoord over gesloten. Sindsdien hebben 21 volgeladen vrachtschepen de Turkse zeestraat Bosporus bereikt. Vijftien schepen zijn door de zeestraat richting Oekraïne gevaren om ladingen op te halen.
Het totaal aan opgeslagen granen in Oekraïne werd voor de deal tot stand kwam, geschat op minstens 20 miljoen ton. Die voorraden belemmeren ook de opslag van de nieuwe oogst.
Het eerste schip dat in het kader van de deal op 1 augustus uit Odessa vertrok, het bulkschip de Razoni, heeft na een moeilijke reis de Syrische haven Tartus bereikt, zo werd vandaag bekend. Het vrachtschip dat door de oorlog maandenlang vast kwam te zitten in Odessa, bracht een eerder bestelde lading naar de koper in Libanon, maar die weigerde na aankomst uiteindelijk de lading wegens de late bezorging.
In de regio rond de Russische stad Koersk zijn zes elektriciteitsmasten voor hoogspanningsleidingen van een kerncentrale opgeblazen. Volgens het Russische persbureau RIA Novosti zijn de daders 'Oekraïense saboteurs'. De acties waren op 4, 9 en 12 augustus en verstoorden de energielevering van de centrale aan een grote regio. Het is niet bekendgemaakt hoe lang de energiecentrale niet kon leveren.
De Russische politie is op zoek naar de daders. Koersk ligt ongeveer 90 kilometer van de grens met Oekraïne in een regio waar wel vaker Oekraïense aanslagen of aanvallen zijn gemeld zoals rond het zuidelijker gelegen Belgorod, niet ver van de Oekraïense stad Charkov.
Finland wil het aantal Russische toeristen in het land sterk terugdringen. De minister van Buitenlandse Zaken kondigde aan dat vanaf september nog maar 10 procent van het huidige aantal visa aan Russen wordt verstrekt. De Finse premier Sanna Marin maakte eerder al duidelijk dat zij voor het weren van Russische toeristen is.
Ze noemt het 'niet juist' dat deze groep bezienswaardigheden in Europa bezoekt, terwijl het Russische leger in Oekraïne mensen doodt. Ook Estland en Noorwegen lieten weten voorstander van te zijn van het weren van Russische toeristen. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz op zijn beurt liet juist weten daar tegen te zijn
Scholz wil het voor voor mensen, die het oneens zijn met Poetin, niet lastiger maken om Rusland te ontvluchten. Sinds de Russische invasie in Oekraïne heeft Finland de politiek van neutraliteit ten opzichte van het grote buurland laten varen. Helsinki spreekt zich stevig uit tegen Rusland en heeft het lidmaatschap van de NAVO aangevraagd.
De explosie van een Russisch legerdepot op de Krim is een geval van sabotage, zegt het Russische ministerie van Defensie. Volgens het departement is daarbij niet alleen de munitie-opslag beschadigd, maar ook hoogspanningslijnen, spoorlijnen, elektriciteitscentrales en woongebouwen.
Russische staatsmedia hadden eerder vandaag al de ontploffing en brand gemeld, maar later volgden meldingen van explosies bij een luchtmachtbasis op de Krim. Media spraken over een mogelijke aanval met een drone. Er zouden zeker 2000 inwoners zijn geëvacueerd. Twee burgers zouden gewond zijn geraakt.Russische troepen hebben de beschietingen in de regio rond de stad Charkov in het noordoosten van Oekraïne opgevoerd. Dat meldt het Oekraïense leger. Vooral de strategische bevoorradingsposten voor de Oekraïense troepen in de Donetsk zouden het doelwit zijn, klinkt het.
Oekraïense functionarissen meldden vandaag raket- en artillerieaanvallen op het district Chuhuiv ten zuiden van de stad Charkov. Daarbij zouden minstens tien raketten zijn afgevuurd vanuit de Russische stad Belgorod.
Ook een woonwijk in Charkov zou getroffen zijn door raketaanvallen, klinkt het, net als de stad Merefa, die zo’n 40 kilometer van de frontlinies af ligt. Daar zouden vijf mensen gewond zijn geraakt, van wie er vier in het ziekenhuis zijn opgenomen en twee in kritieke toestand verkeren.
De Oost-Oekraïense stad Charkov is sinds donderdagavond opnieuw doelwit van Russisch artillerievuur. De Oekraïense strijdkrachten hebben de Russische troepen zo goed als weggedreven uit de op één na grootste stad van het land, maar Charkov is nog niet volledig buiten het bereik van de Russische artillerie.
Volgens het Oekraïense leger konden Oekraïense troepen verschillende grondaanvallen van het Russische leger in de oostelijke stad Donetsk afweren. De Russen blijven de regio aanvallen met zware beschietingen, maar boeken op het terrein amper territoriale winst, klinkt het.
De omgeving van de kerncentrale van Zaporizja werd de afgelopen dagen meerdere keren onder vuur genomen. Gisteren eisten 42 landen dat Rusland zijn troepen zou terugtrekken. De aanwezigheid van wapens en soldaten zou ingaan tegen de veiligheidsprincipes van het Internationaal Atoomenergieagentschap.
Rusland op zijn beurt stelt nu een staakt-het-vuren voor. ,,De leiders van de Verenigde Naties en de hoofddiplomaat van de EU moeten het niet hebben over demilitarisering, maar over het instellen van een staakt-het-vuren", stelt Vladimir Rogov, woordvoerder van de Russische bezettingsmacht.
Rusland beschuldigt Oekraïne ervan achter de beschietingen rond de grootste kerncentrale van Europa te zitten. Oekraïne op zijn beurt wijst in de richting van Rusland. VN-baas Antonio Guterres waarschuwde afgelopen week voor een nucleaire ramp en riep op tot een demilitarisering van het gebied.De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de Russische bevolking opgeroepen haar stem te laten horen tegen de oorlog. ,,Het kwaad voltrekt zich op zo'n grote schaal dat zwijgen gelijkstaat aan medeplichtigheid", zei de president zondagavond in zijn dagelijkse videotoespraak.
,,Als je het Russische staatsburgerschap hebt en zwijgt, betekent dat dat je niet vecht, wat betekent dat je het (de oorlog, red.) steunt", vindt Zelenski. In tegenstelling tot eerdere oproepen aan het adres van de Russen, sprak president Zelenski hen ditmaal niet in het Russisch, maar in het Oekraïens toe.
Ook in Oekraïne en de rest van de wereld moet iedereen 'alles wat in zijn macht is, doen om Rusland en degenen die de oorlog ondersteunen, een steeds hogere prijs voor de Russische staatsterreur te laten betalen,' aldus de president. Volgens opiniepeilingen zou de meerderheid van de Russen de inval in Oekraïne steunen.Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) maakt zich grote zorgen na de beschietingen van vrijdag bij de kerncentrale bij Zaporizja in Oekraïne. ,,Het onderstreept dat de kans op een kernramp zeer reëel is", zei IAEA-chef Rafael Grossi zaterdag in een verklaring.
Bij de gevechten zijn hoogspanningskabels geraakt, waardoor brand is uitgebroken op het terrein van het complex. Delen van het complex raakten zwaar beschadigd, zei het Oekraïense staatsbedrijf Energoatom dat de centrale beheert. Een reactor moest worden gesloten, maar er kwam geen radioactieve straling vrij.
Energoatom gaf Rusland de schuld van de schade aan de kerncentrale, het Russische ministerie van Defensie beschuldigde Oekraïense troepen van beschieten van het complex. Grossi riep beide partijen op zo terughoudend mogelijk op te treden rond de kerncentrale.
Hij herhaalde dat de IAEA graag op inspectie gaat bij de kerncentrale in Zaporizja. Oekraïne wil hier tot nu toe niet aan, omdat zo'n missie de Russische aanwezigheid bij de centrale zou legitimeren. Vlak na de inval in Oekraïne kreeg Rusland de centrale in handen.
De Russische agressieoorlog tegen Oekraïne gaat een nieuwe fase in. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie zaterdag in haar dagelijkse inlichtingenupdate. Ze verwacht dat de zwaarste gevechten zullen verschuiven naar een bijna 350 kilometer lange frontlinie die zich uitstrekt van het zuidwesten van Zaporizja tot aan Cherson en evenwijdig loopt aan de rivier de Dnjepr. In Zaporizja staat een door Rusland bezette kerncentrale, de krachtigste van Europa. Cherson is via een strategisch belangrijke spoorlijn verbonden met het bezette schiereiland de Krim.
In afwachting van het tegenoffensief van Oekraïne of ter voorbereiding op een mogelijke aanval, verzamelen Russische troepen zich vrijwel zeker in Zuid-Oekraïne, aldus de Britten. Lange Russische militaire konvooien blijven naar het zuidwesten trekken, weg van de Donbas-regio van Oekraïne. Er zou ook militair materieel naar de Krim zijn gebracht vanuit de door Rusland bezette gebieden van Melitopol, Berdjansk en Marioepol, evenals over het vasteland van Rusland via de 16,9 kilometer lange Krim-brug over de Straat van Kertsj.
Het hoofd van mensenrechtenorganisatie Amnesty in Oekraïne is opgestapt. Aanleiding is een rapport dat donderdag werd gepubliceerd waarin staat dat het Oekraïense leger burgers in gevaar brengt in de oorlog met Rusland. Oksana Pokaltsjoek zegt dat ze het niet eens is met wat Amnesty schreef.
'Zoals het nu is opgeschreven, lijkt het op steun voor de Russische propaganda. In een poging om burgers te beschermen, is dit rapport Russische propaganda geworden', schrijft Pokaltsjoek op Facebook. 'Het doet me pijn dit toe te geven, maar we waren het oneens met de leiding van Amnesty International, daarom heb ik besloten de organisatie te verlaten."
Volgens Pokaltsjoek heeft de Oekraïense afdeling van de mensenrechtenorganisatie meerdere malen laten weten dat de positie van de Oekraïense defensie in ogenschouw moet worden genomen. Dat is uiteindelijk niet gebeurd, volgens het voormalig hoofd van de Oekraïense tak.
Amnesty International schreef donderdag dat het Oekraïense leger burgers in gevaar brengt door het Russische leger te beschieten vanuit woonwijken en door gevechten aan te gaan in bewoonde gebieden. Oekraïense militairen hebben bases ingericht en wapensystemen neergezet, waarmee bijvoorbeeld vanuit scholen en ziekenhuizen op de vijand is gevuurd. Bij daaropvolgende Russische aanvallen op de bevolkte Oekraïense gebieden, zijn burgers gedood en wordt veel civiele infrastructuur vernietigd. Er is volgens Amnesty-chef Agnès Callamard sprake van 'een patroon' in de onderzochte regio's Charkov, Donbas en Mikolajev.
Donderdag uitte president Volodimir Zelenski ook al felle kritiek op het rapport. ,,De verantwoordelijkheid wordt zo van de agressor naar het slachtoffer verschoven." Met het rapport 'probeert de mensenrechtenorganisatie de Russische terreur goed te praten', zei Zelenski.
De beschieting van de kerncentrale van Zaporizja, vrijdag, is voor de Oekraïense president aanleiding op te roepen tot nieuwe sancties tegen de Russische nucleaire industrie. 'Iedereen die nucleaire dreigingen voor andere volkeren creëert, is zeker niet in staat om nucleaire technologie veilig te gebruiken", zei Zelenski afgelopen nacht in zijn dagelijkse videoboodschap. Concreet riep hij op tot strafmaatregelen tegen het Russische atoomagentschap Rosatom.
Kiev en Moskou beschuldigden elkaar vrijdag van het beschieten van Europa's grootste kerncentrale in de door Rusland bezette stad Enerhodar. Oekraïne beschuldigde de Russische troepen ervan zelf de nucleaire site te hebben aangevallen. Zelenski sprak van een 'daad van terrorisme'. Het ministerie van Defensie in Moskou gaf daarentegen Oekraïense soldaten de schuld van de beschietingen. De berichten zijn niet onafhankelijk verifieerbaar.
Bij de beschieting werden hoogspanningskabels van de kerncentrale geraakt, waarna brand uitbrak op het terrein van het complex. Energoatom zei dat de centrale nog werkt en er geen verhoogde stralingsniveaus zijn gemeten. Het stadsbestuur stelde volgens persbureau Interfax dat de stroom was afgesneden die nodig is voor het veilig functioneren van de reactoren.
Russische troepen die rond de centrale zijn gestationeerd hebben de afgelopen weken Oekraïense posities aangevallen. Door het vuur te beantwoorden zou Oekraïne internationale veroordeling en een nucleair incident riskeren, zeggen westerse analisten. De chef van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA), Rafael Grossi, zei eerder deze week dat de situatie bij de centrale 'volledig uit de hand loopt' en dat 'elk principe van nucleaire veiligheid wordt geschonden'.
De Verenigde Staten hebben de vermeende vriendin van de Russische president Vladimir Poetin, Alina Kabajeva, op de sanctielijst gezet. Volgens het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft de voormalige turnster nauwe banden met Poetin en staat ze aan het hoofd van een mediabedrijf dat pro-Kremlin-propaganda verspreidt. Eerder zetten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk de 39-jarige Kabajeva om die reden al op de sanctielijst.
Berichten over een verhouding tussen én kinderen van de olympisch turnkampioene en Poetin doen al jaren de ronde. De Moskouse tabloid Moskovsky Korrespondent schreef in 2008 over huwelijksplannen van de twee, waarop de eigenaar de financiering van de krant beëindigde. Het Kremlin heeft altijd ontkend dat Kabejava en Poetin een romantische relatie hebben.
Als voorzitter van de National Media Group, die belangen heeft in veel Russische mediabedrijven, is ze volgens westerse landen medeverantwoordelijk voor acties die de inval in Oekraïne ondersteunen. De VS zetten ook de topman en grootaandeelhouder van staalconcern MMK op de sanctielijst.
In Oekraïne zijn drie mensen gedood toen Russische troepen mortieren afvuurden die een evacuatiebus raakten in de zuidelijke regio Cherson. Volgens een Oekraïense militaire woordvoerder was de bus op weg van een dorp in door de Russen bezet gebied naar een Oekraïense stad. Vijf personen liepen verwondingen op.
Rusland, dat op 24 februari Oekraïne binnenviel, ontkent steeds dat het doelgericht burgers zou aanvallen. Maar inmiddels zijn door de Russische aanvallen talrijke Oekraïense plaatsen verwoest en kwamen duizenden burgers om het leven.
De Russische economie is in het tweede kwartaal met 4 procent gekrompen op jaarbasis, liet het Russische ministerie van Economische Zaken weten. Dat komt onder meer door westerse sancties na de inval in Oekraïne en de beslissing van veel met name Europese en Amerikaanse bedrijven om geen zaken meer te doen in het land.
Daardoor werd al op een economische neergang gerekend. In het eerste kwartaal groeide de Russische economie met 3,5 procent, ondanks de door het land op 24 februari begonnen oorlog in Oekraïne.
Omdat er steeds meer Europese sancties van kracht werden is de economische krimp ook elke maand groter. In mei was er een neergang van 4,3 procent en in juni nam de omvang van de Russische economie met 4,9 procent af.
De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken heeft zijn eerste gesprek met zijn Russische collega Sergej Lavrov aangekondigd sinds de bloedige Russische invasie in Oekraïne. Blinken zal hameren op naleving van het akkoord over de export van graan uit Oekraïne, zo kondigde hij aan. Die uitvoer over de Zwarte Zee was door de oorlog stil komen te liggen.
De bewindsman wil verder tot een gevangenenruil komen tussen een Russische wapenhandelaar in een Amerikaanse cel en twee Amerikanen die in Rusland vastzitten, melden Amerikaanse media. De veroordeelde Rus Viktor Bout zou dan worden vrijgelaten als basketbalspeelster Brittney Griner en Paul Whelan naar huis mogen.
Volgens Blinken hebben de Amerikanen de Russen al enkele weken geleden een 'substantieel voorstel' gedaan, maar hij noemde geen namen van Russen. Griner werd in februari aangehouden omdat ze drugs bij zich had, Whelan werd in 2018 gearresteerd voor spionage.
Blinken verwacht het telefoongesprek met Lavrov 'de komende dagen'.
Een belangrijke brug in de door Rusland bezette Oekraïense stad Cherson is door het Oekraïense leger beschoten met raketten in een poging de stad te isoleren. Op videobeelden is te zijn dat de Antonivskibrug 18 keer geraakt zou zijn. De raketten glipten door het Russische rakettenafweersysteem.
Het Oekraïense leger bevestigde de aanval op de brug zelf op Telegram. 'Het moment van de vlucht over de Antonivskibrug', zo schrijven ze.
Dit is niet de eerste keer dat de brug onder vuur werd genomen. Zes dagen geleden doken er ook al beelden op de grote kraters en gaten in het wegoppervlak. Rusland houdt de brug echter netjes bij vanwege het belang van de aanvoerweg.
De toegangswegen richting Cherson liggen de afgelopen week onder vuur. Oekraïne probeert op die manier de wegen af te snijden waarover het Russische leger wapens kan vervoeren. Zo is ook een weg over de dam bij Nova Khakovka geraakt.
Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zegt dat Gazprom zoveel gas aan Europa levert als technisch mogelijk is. Het Russische staatsgasbedrijf verlaagde de gaslevering via de belangrijke pijplijn Nord Stream 1 vandaag naar 20 procent van de totale capaciteit.
,,Gazprom was en blijft een betrouwbare partij voor al zijn verplichtingen, maar kan geen leveringen garanderen als buitenlandse apparatuur niet kan worden onderhouden vanwege Europese sancties", benadrukte Peskov.
Vanaf vandaag stroomt er per dag nog 33 miljoen kubieke meter gas richting Duitsland. Als reden wordt het onderhoud aan een turbine genoemd. De pijplijn werd vorige week juist weer in gebruik genomen na tien dagen van onderhoudswerkzaamheden.De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken, Andrej Roedenko, zegt dat de graandeal - die de export van Oekraïens graag mogelijk moet maken - een mislukking wordt als sancties die de Russische export van voedsel hinderen toch niet worden ingetrokken. De obstakels voor Russische export moeten snel weg.
In Istanbul opent vandaag een coördinatiecentrum waar afgezanten van Oekraïne, Rusland, het gastland Turkije en de VN gaan toezien op vrachtschepen en hun ladingen en op de vaarroute. Dan kan de Oekraïense export van graan vanuit Odessa weer over de Zwarte Zee en veilig over een zeeroute naar de Bosporus.
Mogelijk deze week nog kan een eerste vrachtschip met graan uitvaren. Naar verwachting zelfs vandaag al. In de Oekraïense havens ligt minstens 20 miljoen ton graan te wachten op verscheping. De oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland zorgen voor voedseltekorten en prijsstijgingen.De Russische regering zal de gasleveringen aan Europa waarschijnlijk op lage niveaus houden zolang het conflict tussen Rusland en het Westen over de oorlog in Oekraïne voortduurt. Dat zeggen analisten die het Kremlin volgen tegen persbureau Bloomberg.
Het Russische staatsgasconcern Gazprom gaat vanaf woensdag de leveringen via de belangrijke pijpleiding Nord Stream 1 aan Duitsland verlagen naar 20 procent van het maximale niveau. Eerder had Gazprom die leveringen al verlaagd naar 40 procent. Het bedrijf wijst onderhoudswerkzaamheden aan een turbine aan als reden voor de verdere verlaging, maar critici in Europa zeggen dat Gazprom met het terugschroeven van de gasleveringen Duitsland wil straffen voor de westerse sancties tegen Rusland vanwege de invasie van Oekraïne.
De Europese Commissie heeft een noodplan opgesteld om te voorkomen dat huishoudens, belangrijke bedrijven en ziekenhuizen zonder verwarming komen te zitten als Rusland de gaskraan volledig zou dichtdraaien. Daarbij zullen de EU-lidstaten vrijwillig gas besparen.
Dmitri Medvedev, voormalig Russisch president en naaste bondgenoot van Vladimir Poetin, waarschuwde dinsdag op Telegram dat de 'kou er aan zit te komen' voor Europa. Medvedev heeft op sociale media vaker dreigementen geuit tegenover het Westen over de invasie van Oekraïne.
Rusland zegt van plan te zijn om 'na 2024' niet meer mee te doen aan het internationale ruimtestation ISS. De nieuwe baas van de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos, Joeri Borisov, heeft dat vandaag gezegd tijdens een gesprek met president Vladimir Poetin. Volgens Borisov werkt Rusland aan een eigen ruimtestation. 'Goed', was het korte antwoord van Poetin.
Borisov was vicepremier. Bijna twee weken geleden benoemde het Kremlin hem tot ruimtevaartbaas als opvolger van Dmitri Rogozin. Die ruziede veel met westerse landen over de oorlog in Oekraïne. Zo zei hij dreigend dat Rusland het ISS kon laten vergaan. Op de lanceerinstallatie in Bajkonoer liet hij levensgroot de letters Z en V aanbrengen, de tekens die Rusland ook gebruikt in de oorlog. Ook deelde Roskosmos een filmpje waarin het Russische deel van het ISS werd losgekoppeld van de rest. De niet-Russen bleven daardoor alleen achter in het heelal.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zegt nog niets te hebben gehoord van Rusland over het stoppen van deelname aan het ISS.
Het ISS draait sinds 1998 in een baan rond de aarde. Het is een samenwerkingsproject van Rusland met de Verenigde Staten, Europa, Canada en Japan. De westerse landen zijn deels afhankelijk van Rusland om bemanningsleden naar het ruimtestation te brengen. Rusland op zijn beurt kan de inkomsten daarvan goed gebruiken. Andere ruimteprojecten van Rusland met andere landen zijn vanwege de oorlog gestopt, zoals een missie met Europa naar Mars.
De voormalige Duitse bondskanselier Gerhard Schröder - regeringsleider tussen 1998 en 2005 - steekt zijn liefde voor de Russische hoofdstad Moskou niet onder stoelen of banken. 'Moskou is een erg mooie stad', verklaart hij tegenover Duitse media die hem spotten tijdens een vakantie daar.
Schröder zou via Bakoe met Azerbeidzjan Airlines naar Moskou zijn gevlogen en werd gesignaleerd bij een hotel in het Moskouse centrum. Ondertussen wordt in Duitsland en Rusland druk gespeculeerd of zijn bezoek aan Rusland te maken kan hebben met de sterk gereduceerde gasleveringen.
Een Kremlinwoordvoerder sluit niet uit dat de Duitser zijn vriend Vladimir Poetin hierover spreekt tijdens zijn vakantie 'in de mooie stad Moskou'. Na zijn vertrek uit de Duitse politiek kreeg Schröder een topfunctie bij het Russische staatsoliebedrijf Rosneft. Drie weken voor de Russische aanval op Oekraïne werd hij nog voorgedragen als lid van het bestuur van gasgigant Gazprom.
Ook stond hij aan de wieg van de Nord Stream-pijpleiding die gas vanuit Rusland naar Duitsland brengt. Hoewel Schröder na de Russische inval aan het werk bleef in Rusland. Hij sprak geen woord over de oorlog. Onder druk van zijn eigen partij SPD en de publieke opinie trok hij zich terug uit het bestuur van Rosneft en zag hij af van de topbaan bij Gazprom.De Oekraïense openbaar aanklager heeft nieuwe cijfers bekendgemaakt van het aantal kinderen dat het slachtoffer is geworden van de Russische invasie van Oekraïne. Volgens het bericht zijn er tot nu toe 358 kinderen omgekomen door het oorlogsgeweld. 690 minderjarigen zijn gewond geraakt sinds het begin van de oorlog op 24 februari. De cijfers zouden echter niet definitief zijn. De meeste slachtoffers zijn gevallen in de regio Donetsk.
Het Britse ministerie van Defensie meldt dat er 'geen indicatie' is dat Oekraïne afgelopen weekend een oorlogsschip en een voorraad antischeepsraketten in de haven van Odessa had liggen, toen Rusland zei deze doelen te hebben vernietigd met precisiewapens.
In de dagelijkse inlichtingenupdate staat ook dat Rusland antischeepsraketten als een grote bedreiging zien, omdat die de effectiviteit van de Russische vloot op de Zwarte Zee beperken en daarmee het invasieplan ondermijnen. Rusland zou 'niet realistisch' kunnen proberen om Odessa vanaf het water te veroveren.
Het vernietigen en verzwakken van het Oekraïense vermogen om schepen aan te vallen blijft voor Rusland een prioriteit, stellen de Britten. Zij schrijven ook dat de Russen hierbij te maken hebben met onder meer verouderde inlichtingen en slechte planning.
Het Russische gasbedrijf Gazprom heeft zonder waarschuwing de druk in een pijpleiding waardoor gas naar Europa stroomt scherp verhoogd, zegt het Oekraïense staatsbedrijf dat de gaspijpleiding beheert.
Zulke drukverhogingen kunnen tot noodgevallen leiden, zoals het scheuren van een pijpleiding. Beheerders van de apparatuur moeten elkaar daarom waarschuwen voordat de druk wordt verhoogd.
De prijs van tarwe is vrijdag flink gedaald op de belangrijkste markten ervoor in de Verenigde Staten en Europa. De tarweprijs daalde tot een niveau dat voor het laatst werd waargenomen voor de Russische invasie in Oekraïne. De daling volgt op het akkoord dat Oekraïne en Rusland eerder op vrijdag sloten, waarmee zij de uitvoer van graan vanuit Oekraïense havens via de Zwarte Zee ondanks hun oorlog garanderen.
In de VS daalde de tarweprijs op de beurs in Chicago met 5,9 procent. In Europa ging de tarweprijs zelfs met 6,4 procent omlaag.
Wereldwijd is dan ook verheugd gereageerd op de graanovereenkomst tussen Rusland en Oekraïne. De twee landen produceren samen ongeveer 30 procent van de tarwe-export van de wereld. Tijdens de ondertekeningsceremonie sprak VN-chef António Guterres van een 'baken op de Zwarte Zee'. En hij verduidelijkte: ,,Een baken van hoop, mogelijkheden en opluchting in een wereld die het meer dan ooit nodig heeft."
Vervolgens riep Guterres Rusland en Oekraïne op het akkoord wel ook daadwerkelijk uit te voeren. Want analisten zijn bang dat de bereidheid van Rusland daartoe laag zal blijken. Ondanks de daling van de tarweprijzen op vrijdag, waren zij dus nog wat sceptisch over het vermogen van het akkoord om de problemen op de wereldwijde voedselmarkt definitief op te lossen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski is niet geïnteresseerd in een wapenstilstand zolang Rusland delen van Oekraïne bezet. ,,Dat verlengt de oorlog alleen maar", zei hij in een interview met The Wall Street Journal. En: ,,Het conflict met Rusland bevriezen zou Rusland de kans geven om op adem te komen."
Bovendien zou een wapenstilstand onder de huidige omstandigheden - Rusland controleert grote delen van de oostelijke Donbas-regio - niet de wil zijn van het Oekraïense volk, stelde Zelenski in hetzelfde interview. ,,De maatschappij vindt dat we eerst al het grondgebied moeten heroveren. Daarna kijken we wat we kunnen doen."
Een vergelijkbare attitude toonde Zelenski ten opzichte van vredesgesprekken: ,,Diplomatieke concessies aan Moskou zouden de markten wellicht tijdelijk ietwat stabiliseren, maar zouden op termijn als een boemerang werken."
Vooralsnog zoekt de president zijn heil in militaire middelen. Dus herhaalde Zelenski zijn verzoeken om meer wapens van het Westen maar weer eens. Zo prees hij de recente leveringen door de VS van Himars-raketsystemen door te zeggen dat die een 'daadwerkelijk verschil maken', maar voegde eraan toe dat ze lang niet genoeg zijn voor Oekraïne om het tij te keren. ,,Een nog dringender behoefte zijn luchtafweersystemen die de inslag van langeafstandsraketten kunnen voorkomen."
In navolging op de vorige update, melden woordvoerders van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan nu, volgens persbureau AP, dat een 'graandeal' tussen Rusland en Oekraïne morgen wordt ondertekend in Istanboel. Erdogan en VN-baas Guterres zijn ook bij de ceremonie aanwezig.
De Verenigde Naties en Turkije zetten zich al weken in voor een overeenkomst tussen Rusland en Oekraïne, die moet leiden tot de hervatting van de Oekraïense graanexport via de Zwarte Zee en zo een wereldwijde voedselcrisis te verlichten.
Meer dan 20 miljoen ton graan wordt geblokkeerd in de havens van Oekraïne. Die blokkades kunnen worden opgeheven als het Westen voldoet aan de eis van Rusland om de beperkingen op de export van Russisch graan op te heffen. Het Westen zou daartoe bereid zijn.
Volgens de Turkse president Recep Tayyip Erdogan voorziet de aanstaande overeenkomst in de oprichting van een coördinatiecentrum onder toezicht van de VN in Istanbul.
De Europese Unie heeft zojuist een zevende pakket met economische sancties tegen Rusland aangenomen, inclusief een importverbod op Russisch goud. Daarnaast zijn nieuwe individuele sancties afgekondigd tegen personen die verantwoordelijk zijn voor het ondersteunen, financieren of uitvoeren van acties die de territoriale integriteit, de soevereiniteit en de onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of die van deze acties profiteren.
Josep Borrell, Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands beleid en veiligheid en vicevoorzitter van de Europese Commissie, spreekt van 'opnieuw een belangrijke stap' bij het inperken van Ruslands capaciteit om zijn agressieoorlog tegen Oekraïne voort te zetten en te financieren.
'We verbieden in feite Ruslands belangrijkste export na energie - Russisch goud', aldus Borrell. Het verbod geldt voor de aankoop, invoer en overdracht, direct of indirect, van goud dat afkomstig is uit Rusland en daarna naar de EU of naar een derde land is geëxporteerd. Dit verbod geldt ook voor sieraden.
Meer in het algemeen zet de EU zich in om alle maatregelen te vermijden die wereldwijd tot voedselonzekerheid kunnen leiden. Borrell: 'We breiden de vrijstelling van transacties voor landbouwproducten en de overdracht van olie naar derde landen uit. Omdat de EU haar steentje bijdraagt ervoor te zorgen dat we de dreigende wereldwijde voedselcrisis het hoofd kunnen bieden. Het is aan Rusland om te stoppen met het bombarderen van de velden en silo's van Oekraïne en te stoppen met het blokkeren van havens aan de Zwarte Zee', aldus de Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands beleid en veiligheid.
Geen van de maatregelen die vandaag of eerder zijn genomen, is gericht op de handel in landbouw- en voedingsproducten, met inbegrip van tarwe en meststoffen, tussen derde landen en Rusland. Evenmin beletten EU-maatregelen derde landen en hun onderdanen die buiten de EU opereren, farmaceutische of medische producten uit Rusland te kopen.
Naast economische sancties heeft de Raad besloten tot meer individuele sancties tegen nieuwe personen en entiteiten en de rapportageverplichtingen aan te scherpen, waarbij de last van het aangeven van vermogensbestanddelen op de gesanctioneerde personen rust, wat bevriezing van hun tegoeden in de EU vergemakkelijkt.
De centrale bank van Oekraïne maakte donderdag bekend dat het de munteenheid van het land, de grivna, met 25 procent devalueert ten opzichte van de dollar. De devaluatie komt er als gevolg van de desastreuze impact van de Russische invasie op de Oekraïense economie.
,,Een dergelijke maatregel zal het concurrentievermogen van de Oekraïense producenten versterken en de stabiliteit van de economie in oorlogsomstandigheden ondersteunen", aldus de centrale bank in een verklaring.
De financiële instelling stelde de wisselkoers donderdag vast op 36,57 grivna voor 1 dollar, tegenover eerder 29,25 grivna voor 1 dollar. Die koers blijft van kracht tot er een nieuw besluit komt de centrale bank.
De Oekraïense economie is sinds het begin van de oorlog ingestort en riskeert volgens de laatste ramingen van de Wereldbank in juni dit jaar een daling van het bbp met 45 procent .
In een toespraak tot het Amerikaanse parlement heeft de vrouw van de Oekraïense president de Russische agressie in haar land vergeleken met de Amerikaanse boeken- en filmreeks The Hunger Games (De Hongerspelen), waarin mensen op elkaar jagen.
Tijdens haar speech toonde Olena Zelenska onder meer een video van een zwaargewonde 3-jarige jongen. Hij leert nu in Duitsland hoe hij protheses moet gebruiken. ,,Hoeveel kinderen zoals hij zijn er in Oekraïne? Hoeveel gezinnen zoals dit kunnen nog steeds worden vernietigd door de oorlog? Dit zijn De Hongerspelen van Rusland", aldus Zelenska, verwijzend naar de gelijknamige romans en films. ,,Stop deze terreur tegen de Oekraïners."
De echtgenote van president Volodimir Zelenski deed in haar emotionele toespraak een dringend beroep op de Amerikanen om meer hulp te bieden. Wapens kunnen helpen een 'gezamenlijke grote overwinning' te verzekeren, aldus Zelenska.
De Russische president Vladimir Poetin zegt dat de gaspijplijn Nord Stream morgen weer in gebruik wordt genomen. Voorwaarde is wel dat een turbine die in onderhoud was wordt teruggegeven. Anders gaat er nog minder gas door de leiding dan voor de tijdelijke sluiting. Volgens de Russische leider vloeit er in dit geval niet meer dan 20 procent van de normale hoeveelheid gas van Rusland naar Duitsland.
Nord Stream is nu volledig dicht vanwege gepland onderhoud. Morgen zou de pijplijn normaal gesproken weer in gebruik worden genomen, maar verschillende Europese landen hielden al rekening met verder uitstel. Voor het onderhoud van de Nord Stream had Rusland de gastoevoer al verlaagd naar 40 procent van het normale niveau. De turbine mocht door de sancties tegen Rusland niet worden teruggegeven.
Iran en Rusland hebben afgesproken dat ze meer gaan samenwerken in de gas- en oliesector. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin dinsdagavond gezegd op de drielandentop in de Iraanse hoofdstad Teheran. Het is Poetin's eerste reis buiten de voormalige Sovjet-Unie sinds het Russische leger Oekraïne binnenviel.
Rusland en Iran zijn respectievelijk de derde grootste en negende grootste energieproducent ter wereld. Uit cijfers van het Amerikaanse Energy Information (AEI) Agency blijkt dat Iran in 2019 de op twee na grootste producent van aardgas ter wereld was. Het land heeft ook nog eens een van ‘s werelds grootste bewezen energiereserves.
Naast Rusland en Iran neemt ook Turkije deel aan de bijeenkomst. Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan reisden naar Teheran voor overleg met hun Iraanse evenknie Ebrahim Raisi, onder meer over het conflict in Syrië, maar ook om te praten over de oorlog in Oekraïne.
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom stelt door overmacht niet voldoende gas te kunnen leveren aan klanten met een langetermijncontract. Onder meer de Duitse energiebedrijven Uniper en RWE ontvingen een brief van Gazprom waarin het bedrijf 'force majeure' inroept. Dat betekent dat het bedrijf door omstandigheden buiten de eigen controle niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. Door die overmacht hoeft Gazprom geen vergoedingen te betalen.
Gazprom levert al enige tijd minder gas, met name via de gaspijplijn Nord Stream. Het bedrijf stelt dat dit komt door een gasturbine die door het Duitse Siemens werd onderhouden. Omdat dit in Canada gebeurde, kon die turbine vanwege inmiddels ingestelde sancties tegen Rusland als gevolg van de inval in Oekraïne niet meer terug. Inmiddels heeft Canada op verzoek van Duitsland een uitzondering gemaakt voor die turbine, maar verschillende groepen proberen dat via de Canadese rechter alsnog tegen te houden.
Ondertussen proberen Europese landen elders gas te vinden. Zo sloot Italië maandag een akkoord met Algerije voor de levering van nog eens 4 miljard kubieke meter gas, bovenop de 21 miljard kubieke meter gas per jaar die Algerije al aan Italië leverde. De Italiaanse premier Mario Draghi stelde dat Algerije inmiddels Italiës grootste gasleverancier is.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba verwelkomt de EU-plannen voor verdere sancties tegen Rusland, maar roept tegelijkertijd op tot aanvullende maatregelen. In een videoconferentie met de Europese ministers van Buitenlandse Zaken sprak hij zich maandag openlijk uit voor het versnellen van beslissingen over een prijsplafond voor Russische olie. Koeleba riep ook op om de maritieme logistiek van Rusland aan te pakken en alle Russische televisiezenders te verbannen van de Europese kabel- en satellietnetwerken.
Hij herhaalde ook de oproep tot EU-sancties tegen de invoer van gas uit Rusland. Tot nu toe waren deze niet afdwingbaar vanwege de grote afhankelijkheid van individuele landen, waaronder Duitsland, van Russisch gas.
Sinds het begin van de oorlog hebben de Russische autoriteiten 200 strafprocedures ingeleid tegen critici van de agressieoorlog in Oekraïne. De meeste procedures zijn gebaseerd op de onlangs aangenomen controversiële wet over 'het in diskrediet brengen van het Russische leger', zegt de Russische mensenrechtenadvocaat Pavel Chikov op berichtendienst Telegram.
Volgens zijn statistieken hebben het ministerie van Binnenlandse Zaken, de onderzoekscommissie en de geheime dienst FSB in totaal 22 verschillende artikelen van het wetboek van strafrecht gebruikt om anti-oorlogsprotesten zowel op straat in Rusland als op internet de kop in te drukken. De drie meest voorkomende beschuldigingen waren vermeende valse berichten over de inzet van Russische troepen (70 gevallen), vandalisme (33 gevallen) en telefoonterreur (17 gevallen).