Dit liveblog is gesloten
De stemmingen zijn klaar en Kamervoorzitter Arib sluit het debat. De Algemene Politieke Beschouwingen 2020 zitten erop. Lees alles hieronder nog eens rustig na. Het blog van eerste dag vind je hier.
Rutte is klaar met de beantwoording en de ingediende moties. Kamervoorzitter Arib schorst voor 20 minuten, daarna wordt er gestemd over de ingediende moties.
Rutte benadrukt dat alle berichten die nu naar buiten komen over aangescherpte coronamaatregelen in regio's waar het virus extra hard toeslaat, nog niet definitief zijn. Er zou nog over worden gesproken, een besluit zou nog niet genomen zijn. De premier verwijst naar de persconferentie morgenavond.
Ook op de brandbrief van André Rouvoet van koepelorganisatie GGD-GHOR, waarin staat dat de GGD's er niets voor voelen om in de teststraten voorrang te geven aan zorg- en onderwijspersoneel, reageert Rutte nu niet. Hij belooft dat het kabinet morgen met een reactie komt. Rouvoet schrijft in een brief aan minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) dat een voorrangssysteem onder de huidige omstandigheden ‘schuurt’ met het gericht aanpakken van clusters van virusuitbraken.
Daar is Rutte. Het debat gaat zo weer verder.
Schorsing tot 21.20 uur
Na de bijdrage van Baudet (FvD), Krol, Van Kooten-Arissen en Van Haga schorst Kamervoorzitter Arib een halfuur. Daarna is het woord opnieuw aan Rutte. Hij gaat in op de moties, maar zal als het aan PvdA en GroenLinks ligt vooral moeten ingaan op de nieuwe coronamaatregelen.
Van Brenk (50Plus) spreekt haar vertrouwen in de goede bedoelingen van Rutte uit als het gaat om het lot van ouderen in Nederland, maar stelt ook vast dat het beleid 'een ander verhaal is'. Ze vreest dat ouderen niet op de eerste plek komen als er onvoldoende ic-bedden zijn en roept het kabinet op daar zekerheid over te geven.
Azarkan (Denk) is blij dat discriminatie een belangrijk punt is voor het kabinet. Hij spreekt zich in een motie uit tegen de stelling van Wilders (PVV) dat Nederland een corrupt land zou zijn. Hij spreekt uit vertrouwen te hebben in de rechtstaat.
SGP-voorman Van der Staaij wil dat studenten uit gezinnen met middeninkomens ook recht hebben op een studiebeurs. Hoewel hij hoopte op steun van D66, blijft die vooralsnog uit. Volgens Jetten is er nu geen geld voor.
De Partij voor de Dieren dient namens meerdere oppositiepartijen een motie in voor meer geld voor de 'meest kwetsbare mensen' tijdens de 'mondiale coronacrisis'.
Segers (CU) is blij met het verloop van de Algemene Politieke Beschouwingen. Dat er samenwerking mogelijk blijkt tussen coalitie en oppositie stemt hem tevreden.
Inmiddels bevestigen ingewijden dat in de regio's waar corona het meeste opspeelt, er in de horeca vanaf 0.00 uur niemand meer naar binnen mag. Om 01.00 uur moeten tenten sluiten. Daarnaast mogen er in zalen nog maximaal 50 mensen bijeenkomen.
Onder meer PvdA en GroenLinks eisen opheldering van de premier. De kans is groot dat hij dat zometeen al zal doen tijdens zijn tweede termijn.
© ANP — Jesse Klaver (GroenLinks) Asscher (PvdA) is ondertussen uitgeroepen tot beste spreker tijdens de Algemene Beschouwingen. Hij viel op door 'een combinatie van een mooi en boeiend betoog, volledig uit het hoofd gesproken, en een doelgerichte en daardoor effectieve debatstrategie. Vaak was het Asscher die politieke opponenten de moeilijkste vragen wist te stellen', aldus de jury.
De prijs voor beste debater is een initiatief van het Nederlands Debat Instituut en de Universiteit Leiden. Met de prijs willen ze aandacht vragen voor het belang van goede politieke debatvaardigheden.
Jesse Klaver van GroenLinks komt naar voren. Hij heeft ergens opgevangen dat de horeca misschien 's nachts de deuren moet sluiten, vanwege het stijgende aantal coronabesmettingen op sommige plekken in het land. Hij wil zometeen van premier Rutte weten wat er momenteel allemaal speelt rond corona. Eerder vroeg PvdA-leider Asscher daar ook al om.
ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers bedankt zijn coalitiepartners voor de prettige samenwerking van de afgelopen jaren. Dit zijn immers de laatste Algemene Politieke Beschouwingen (APB) van kabinet Rutte-3. Op 17 maart volgend jaar zijn er verkiezingen. Als de formatie van een nieuw kabinet langer dan zes maanden duurt, kan Rutte-3 nog wel als demissionair kabinet een nieuwe Prinsjesdag én APB meemaken.
Asscher (PvdA) is de volgende. Hij pleit voor een baangarantie voor werknemers van bedrijven die steun ontvangen. Daarnaast wil ook hij dat het kabinet iets doet voor mensen die knel zitten in de woningmarkt, en aan de salarissen van mensen in de zorg.
D66-leider Jetten roept het kabinet op mensen met flinke schulden eerder toegang te geven tot schuldhulpverlening.
Ook Marijnissen (SP) wil dat het kabinet opnieuw kijkt naar de verhoging van de zorgsalarissen, net als een verlaging van de huurprijzen.
Door met Klaver (GroenLinks). Hij is blij dat het einde van het economisme, waarbij alles draai om geld en groei van de economie, een stapje dichterbij is gekomen. Hij herhaalt dat kerncentrales geen optie zijn, al is het maar omdat het geen rendabel is. Bovendien is het geen 'regelbaar vermogen'. ,,Een kerncentrale zet je niet even aan of uit.''
Ook vindt Klaver dat er wat moet gebeuren aan de huurprijzen en de woningnood. Wat betreft de lastenverlichting voor het bedrijfsleven van twee miljard euro adviseert hij Rutte: ,,Doe het niet, dit wordt ook weer een fiasco.''
Nu Dijkhoff (VVD). Hij gaat opnieuw het debat aan met Jesse Klaver over de energietransitie. Die is tegen kernenergie, maar volgens Dijkhoff mist GroenLinks 'een eindplan'. Heel Nederland 'volplempen' met zonnepanelen en windmolens is volgens Dijkhoff geen oplossing. Klaver merkt op dat er nog heel veel daken in Nederland ingezet kunnen. Samen met energiebesparing zouden we een heel eind richting de klimaatdoelen moeten kunnen komen, meent hij.
© ANP — Klaas Dijkhoff (VVD) ,,Het gaat slecht met Nederland'', zegt Wilders nog eens. ,,Tien jaar premier Rutte hebben Nederland geen goed gedaan.'' De PVV-leider klaagt over Arabieren, hoofddoekjes en discriminatie van Nederlanders. ,,Ik blijf het ongelofelijk fout en willekeurig vinden dat mensen als Akwasi en minister Grapperhaus overal mee blijven wegkomen.''
Net als gisteren, tijdens de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen, fulmineert Wilders tegen kabinet Rutte-3. ,,Mark Rutte heeft ons hele land weggegeven. Hij heeft geen eigen identiteit meer.'' Wilders dient moties in om geen steungeld aan Zuid-Europese landen te geven, het lage btw-tarief te verlagen en de huren te verlagen. Ook wil hij dat de dreigende pensioenkortingen van tafel gaan en dat de grenzen op slot gaan voor immigranten uit niet-westerse landen.
