Einde
En daarmee zijn we aan het einde gekomen van het debat rondom de Provinciale Statenverkiezingen in het Balengebouw in Enschede!
Meer over deze avond later op Tubantia.nl en in de krant van vrijdag. Bedankt voor het volgen, en vergeet 20 maart niet te stemmen!
Partijen over de provincie
"Zonder provincie bepaalt Den Haag hoe hier de treinen en bussen rijden", aldus GroenLinks. "Hier voelen mensen zich misschien meer Tukker of Sallander", reageert Eddy van Hijum (CDA). "Maar als je hem zou afschaffen, zouden we hem later weer oprichten omdat we echt een stem in de Randstad nodig hebben."
Volgens D66 moeten we eens kritisch kijken naar de Waterschappen: "Het lijkt nu overbodig. In elkaar schuiven, niet per se."
VVD: "Misschien kunnen we wat provinciale besturen samenvoegen om een efficientieslag te maken."
50Plus: "De tijd is nu niet rijp, maar zeg nooit nooit."
Vuist
"Als de provincie Overijssel niet zou bestaan, verliezen we de lobby in Den Haag", aldus Annemieke Wissink van de PvdA. "We hebben die vuist keihard nodig."
Wat de PVV betreft kan het bestuur van de provincie verdwijnen. "Wij vinden dat er veel geld wordt verbrast. Hevel taken over naar de gemeente. De helft eraf en dan eens verder kijken."
DENK: "We zitten er nog niet eens in, als we nu al tegen gaan zijn...". Het antwoord van Kenan Boz krijgt een applaus en een lach uit de zaal.
Schaf de provincie af?
De laatste stelling van de avond is voor alle aanwezige politici in het Balengebouw. En dat is een flinke, want hij gaat over hun eigen werk:
De rol van de provincie is uitgespeeld. Schaf ze maar af!
Twentse Statenleden in trek
Een groot deel van het publiek stemt volgende week bewust op een kandidaat uit Twente, zo laat de uitslag van de publieksvragen zien. Ruim 2/3e van de aanwezigen stemt op iemand uit de eigen streek.
PVV: huizentekort door statushouders
"We hebben het probleem over onszelf afgeroepen", aldus de PVV. "Er zijn 43.000 statushouders gekomen. Dan maak je het voor de Nederlander moeilijk. Bejaardentehuizen zijn gesloten, dus heel veel ouderen worden gedwongen thuis oud te worden."
Het is de schuld van de VVD volgens Veltmeijer. "De PVV heeft nog niks voor elkaar gekregen", pareert Monique van Haaf van de VVD hem.
Bouwen in stad, blijven wonen in dorp
DENK: "Op het moment dat je circulaire woningen gaat neerzetten hou je het woongenot van mensen in stand. Zo zorg je ervoor dat we ook eerder onze energiedoelstellingen halen."
Waar die huizen moeten komen in deze provincie? "Overal waar nu een tekort is", aldus Boz (DENK). "In de grote steden heb je meer kans dat je afzet daarvoor vindt, daar is een groter tekort."
D66 zoekt de oplossing binnen de stad: "Inbreien, met natuur eromheen. Dat is het ideale scenario. Studenten uit het buitengebied willen graag in hetzelfde dorp blijven wonen waar hun opa en oma vandaan komen. Dat moeten we mogelijk maken."
DENK is voor, D66 niet stellig over stelling
"Als DENK zijn we daar helemaal voor", aldus Boz. "Er is in het oosten een tekort aan betaalbare huurwoningen. Daar moet zeker wat aan gedaan worden. Je ziet 300-500 mensen zich inschrijven voor één woning. Er is een tekort."
D66 kan niet stellig in deze stelling staan, aldus Sundaram: "Ja we moeten meer bouwen, maar we wonen ook scheef. Dus je moet bouwen aan betaalbare starterswoningen, maar aan de kant van oudere heb je dezelfde problematiek. Mensen kunnen niet doorverhuizen naar goedkopere woningen. Als de stelling was: 'we moeten meer bouwen' was ik voor geweest.'
Enschedees onderonsje tussen D66 en DENK
Janarthanan Sundaram van D66 en Kenan BOZ van DENK gaan als zesde in debat met elkaar. De stelling luidt:
De provincie moet zich vooral inzetten voor meer sociale huurwoningen
Sterke schouders
'Van wie krijg ik geld?', vraagt Henk gekscherend aan de overige politici, doelend op subsidies voor verduurzaming. "De sterke schouders moeten het dragen", zegt de PvdA. "Dan moet je meedragen in de energietransitie." Ook bij Ria Smit van 50Plus vangt Henk bot.
Klimaatdoelstelling
"We moeten geen dogma maken van: van het gas af", zegt Van Hijum (CDA). "We gaan niet op grote schaal zonnepanelen de provincie in rammen. Je moet verstandig beleid voeren."
Zijn de klimaatdoelstellingen dan wel haalbaar? "We voelen ons verantwoordelijk voor een volgende generatie, maar op een manier die haalbaar en betaalbaar is. En waar draagvlak voor is."GroenLinks over die klimaatdoelstelling: "Het zal moeten. Ik denk dat we in 2050 klimaatneutraal kunnen zijn."
'Ondersteun inwoners financieel'
Geld kunnen lenen voor het verduurzamen van je huis, dat is het idee van GroenLinks. "Uiteindelijk is duurzaamheid één van onze speerpunten. Daar moeten we als provincie mensen mee helpen."
Ook het CDA is voor een duurzamere provincie en blijft dat. "Met energiefondsen verstrekken we leningen. Maar echt gaan betalen, nee. Ik denk dat we op zoek moeten naar een verdienmodel wat uit kan. Wat gaat renderen."
Stelling 5: duurzaamheid
Stelling vijf van de avond is voor Manouska Molema van GroenLinks en Eddy van Hijum van het CDA.
Inwoners van Overijssel moeten met geld van de provincie hun huis kunnen verduurzamen.
Studenten in Overijssel
Wat kan de provincie betekenen voor de studenten? Dat is de vraag van een student via een filmpje op de schermen: "We moeten zorgen voor levendigheid", aldus Eddy van Hijum van het CDA. GroenLinks pleit ook in dit kader voor een betere verbinding tussen de Overijsselse studentensteden.
Bussen op afroep
D66 pleit zelfs voor 'bussen op afroep'. "Dat je op je telefoon aangeeft dat je behoefte hebt aan een bus en er dan één komt. Zo blijft alles waar geen behoefte aan is achter. We denken teveel in bestaande structuren."
Lege bussen en het Acht Uur Journaal
De CU vindt beide vervoersmiddelen even belangrijk, maar de PvdA verwijt de partij onderdeel te zijn geweest van die kaasschaaf. "We willen twee dingen", aldus Van der Velde. "Meer spoor en treinstations. En mensen die uit kleine gebieden komen helpen met maatwerk door middel van streekvervoer."
Hoe ver wil de PvdA gaan in het busnetwerk? "Goed aanbod creëert vraag. Je wilt dat openbaar vervoer is als het Acht Uur Journaal: je weet wanneer het komt en vertrekt. Als we goed openbaar vervoer neerzetten zitten die bussen voldoende vol. De vraag is er, maar het aanbod is gewoon te schraal."Maar bussen die leeg rondrijden: de ChristenUnie ziet het te vaak: 'Kleiner vervoer dus'
PvdA: de kaasschaaf terugdraaien
Beide partijen zijn tegen de stelling: 'De bus is het basisnet waarop het ov gebaseerd is', aldus de PvdA. 'De coalitie is als een kaasschaaf over ons busnet gegaan. Dat zouden we als PvdA heel graag terugdraaien.'
Trein en bus: PvdA en CU
Tijd voor het vierde debat. Dat gaat tussen Annemieke Wissink van de PvdA en Renate van der Velde van de ChristenUnie. Hun stelling:
Bij het verbeteren van het OV is de trein belangrijker dan de bus
Publiek over cultuur
Het onderwerp cultuur leidt tot interactie met de zaal: 'Kunst en cultuur is belangrijk voor de ontwikkeling van jonge mensen', reageert een bezoeker. 'Om aansluiting te kunnen vinden in de maatschappij.' Er volgt applaus.
'We willen jongen juist binden aan onze regio', reageert een jonge bezoeker. 'Die blijven niet als er geen divers aanbod is in kunst en cultuur. Dat is het al niet en kan diverser. Daarom moet er meer geld naartoe.'Waar moet dat geld dan heen?
"Als je de sector niet blijft subsidiëren wordt kunst juist elitair", reageert de SP op Erik Veltmeijer. Waar het geld volgens de PVV dan wel naar toe moet? "Laat het dan naar de zorg vloeien. Laat die mensen hun eigen broek ophouden."
De SP: 'Over de zorg gaan we niet meer, dat doen gemeentes.'
SP: cultuur is peiler
Volgens Broekhuijs van de SP is kunst en cultuur één van de drie peilers waarom mensen zich vestigen in een provincie: 'We staan al op plek 11 van de 12 in uitgaven van cultuur. Zorg dat dat smeermiddel goed bij de mensen komt. Verhoog het. Je ziet allerlei gezelschappen omvallen, zodra er een cent moet naar cultuur staat iedereen op zn achterste benen."
De PVV vindt dat 'quatsch': 'Mensen komen naar Overijssel omdat de steden goed zijn. Als je kunstenaar bent en verkoopt niks, is er geen behoefte aan. Dan zoek je maar een andere baan.'PVV: orkestje voor de elite
De PVV is tegen: 'Daar mag minimaal de helft af. Kunst is subjectief, maar als je kijkt wat de provincie onder kunst verstaat. Het Orkest van het Oosten: een orkestje voor de elite. Daar gaan mensen naartoe die zelf makkelijk een kaartje kunnen kopen. Die miljoen kunnen we beter aan bibliotheken of lessen in het onderwijs besteden om onze identiteit uit te dragen.'
Stelling 3: cultuur
De derde stelling is voor Erik Veltmeijer (PVV) en Harry Broekhuijs (SP). En die stelling luidt:
De provincie moet meer geld uitgeven aan kunst en cultuur
DENK en D66: gewoon doen
Henk peilt de stemming op de politici-tribune. Veel rode kaartjes, dus tegen windmolens. DENK is voor windmolens, maar 'we moeten kijken naar de efficiëntie waar we ze neerzetten'.
Waar ze dan wel kunnen komen? 'Vlak over de grens', aldus Kenan Boz van DENK. D66 is volmondig voor: 'Laten we ze eerst bouwen in plaats van het er over te hebben. Gewoon doen nu.'Rood, groen, 50Plus is rood/oranje
Ook 50PLUS is tegen, of nouja: 'we zitten er tussenin. We vinden het niet de ideale keuze. We willen niet dat gemeenschappen gespleten worden door dit thema. Zonnepanelen zijn ook een optie, maar er zijn meer mogelijkheden dan windmolens. Zoals blauwe energie, groene energie. We sluiten het niet uit, maar de dorpsgemeenschap heeft een stem.'
De SGP is het daar wel mee eens: 'De schoonheid van Twente wordt niet verhoogd als je her en der windmolens neerzet. Maar ik begrijp dat Losser zegt: kom maar op. En nu zegt de provincie: nee dat kan niet want het is een uitsluitingsgebied. Daar moeten we nog eens naar kijken. Als een gemeenschap zegt: prima. Dan moeten we als overheid niet betuttelen.'
SGP tegen windmolens
De SGP is tegen windmolens: 'Niet iedere gemeente wil dit, dat is voor ons een groot argument. Maar er moet wat gebeuren, dat is duidelijk. Zet de cv een graadje lager, een trui aan, dan ben je al een eind op weg. Besparen. We moeten naar duurzame energie. Als omwonenden voor zijn en er is draagvlak, dan willen we best mee.'
Debat 2: 50Plus vs SGP
Het tweede debat gaat tussen Ria Smit (50Plus) en Dirk van Dijk (SGP). De stelling waar ze het over gaan hebben:
In elke Twentse gemeenten moeten windmolens komen
Andere partijen over de stelling
Eddy van Hijum (CDA) reageert op de eerste stelling: 'Het is van economisch belang dat Twente en Zwolle aan elkaar verbonden worden.'
Ook de PVV reageert: 'We zien dat de VVD een meester is in het verzinnen van listjes voor de verkiezingen. Nu beginnen ze er weer mee. We hebben ook gepleit voor een 4-baansweg. Heel veel mensen vermijden de N35, omdat je weet dat je vaststaat. Als de A35 er wel is gaan meer mensen er gebruik van maken.'
'Raalte kan wel inpakken'
De Partij voor de Dieren maakt zich vooral zorgen om plaatsen als Raalte wanneer de plannen van de VVD doorgaan: "Die plaatsen kunnen wel inpakken als je daar een autoweg van de N35 maakt."
Veiligheid
De trein als alternatief? Van Haaf (VVD) vindt dat mensen zelf moeten bepalen hoe ze reizen en daar niet toe gedwongen moeten worden. Luuk Folkerts van de PvdD vindt dat we de N35 eerst vooral veiliger moeten maken: 'En dan stoplichten bij Haarle. De natuur op de Sallandse Heuvelrug heeft voor ons hogere prioriteit.'
VVD: Maak een snelweg van de N35
De VVD is duidelijk: verbreden die weg en maak er zelfs een snelweg van. De PvdD is het daarmee oneens: 'Meer asfalt is funest voor de Sallandse Heuvelrug en de natuur. Het is nergens voor nodig.'
Eerste debat: N35
De eerste twee politici die met elkaar in de debat gaan zijn Monique van Haaf (VVD) en Luuk Folkerts (Partij voor de Dieren)
De stelling: Om Twente bereikbaar te houden moet de N35 verbreed worden.
Wat zijn de Provinciale Verkiezingen?
Waar stemmen we eigenlijk voor? Dat wordt uitgelegd in een explainer die de aanwezigen op het scherm te zien krijgen? Bekijk de video hieronder:
Thuis meestemmen
Presentator Martijn de Lange heet het publiek in de zaal én thuis welkom. Er volgt een uitleg, want ook thuis kan er meegestemd worden over bepaalde stellingen. Dat kan via www.menti.com en de code 66 95 87.
De eerste stelling van de avond: Gaat u stemmen komende woensdag?
Balengebouw klaar voor verkiezingsdebat
De studio is er klaar voor, het publiek en de politici verzamelen zich in de zaal in het Balengebouw in Enschede. Om 19.30 uur starten we met het Provinciale Verkiezingsdebat.
© Bjorn Weinreder Debat ook live in beeld
Het debat van straks is ook te volgen in beeld via 1Twente Enschede. Kijk vanaf 19.30 uur live mee vanuit de studio in het Balengebouw.
Klik hier voor de livestream. De uitzending begint wanneer het verkiezingsdebat van start gaat.
Afwezigheid Forum voor Democratie
Forum voor Democratie doet voor het eerst mee aan de provinciale verkiezingen. De partij is deze avond niet aanwezig in Enschede, maar neemt wel deel aan debatten en bijeenkomsten op andere plekken in de provincie.
Waar staat de partij voor in Overijssel? Lijsttrekker Johan Almekinders beantwoordt via mail vragen van De Twentsche Courant Tubantia. Het belangrijkste punt? “Stoppen met het plaatsen van windmolens en zonneweiden als die ten koste gaan van ons mooie landschap en er geen draagvlak voor is.", aldus lijsttrekker Johan Almekinders uit Lonneker. "Stimuleren van woningbouw en vooral meer focus op een betere infrastructuur. Wij gaan voor verandering. Landelijk via de Eerste Kamer en in Overijssel. FvD haalt stemmen weg bij alle partijen van het partijkartel maar vooral bij de teleurgestelde kiezers die vaak al jaren niet meer stemmen.”
Forum voor Democratie hield gisteravond nog een partij-bijeenkomst in het Wilminktheater in Enschede. Kamerleden Thierry Baudet en Theo Hiddema waren daar naast lijsttrekker Almekinders ook bij aanwezig.
Verkiezingsdebat in Enschede
Welkom in het liveblog van het debat in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen, op woensdag 20 maart. In Studio Balengebouw in Enschede gaan vanaf 19.30 uur twaalf politici met elkaar in gesprek, over uiteenlopende thema's die in deze provincie spelen.
Bijna alle verkiesbare partijen zijn donderdagavond aanwezig in Enschede. Alleen Forum voor Democratie heeft er voor gekozen niet mee te doen aan dit debat.
De presentatie is deze avond in handen van Kelly Adams (Tubantia) en Martijn de Lange (1Twente Enschede).
